Ngày xửa ngày xưa,
có một chàng trẻ tuổi làm nghề mò tôm bắt cá tại vùng sông Bồi. Tuy
quanh năm chỉ che thân một mảnh khố rách, chui rúc trong một túp lều ven sông,
nhưng anh vẫn vui vẻ làm ăn, miệng luôn ca hát. Bố mất từ thuở lọt lòng, anh sống
với người mẹ cho đến khôn lớn, rồi bỏ nhà đến đây. Vốn tính ngang tàng, từ người
đến thần, anh chẳng sợ một ai, lại thường tự xưng mình là Cường Bạo. Nhất sinh
Cường Bạo chỉ làm quen với Táo Quân. Lúc bắt được cá ngon tôm béo, Cường Bạo
thường dọn mời Táo Quân cùng ăn. Bởi thế hai bên chơi với nhau thân thiết lắm.
Những khi trời sắp bão lụt, hay ở đâu có xảy ra việc gì lạ, Táo Quân thường bảo
cho Cường Bạo biết. Cậy có chỗ dựa tốt, Cường Bạo ngày càng tỏ ra kiêu căng,
khinh thị mọi yêu ma thần thánh, thậm chí coi Trời chỉ bằng cái vung.
Từ ngày có vợ, Cường
Bạo đối đãi với mẹ không được như trước. Đã nhiều lần anh tỏ ra ngỗ ngược quá lắm,
làm cho người mẹ hết sức giận dữ, phải kêu lên đến tận Trời.
Thấy một tên dân hạ
giới không tuân phép tắc, Ngọc Hoàng thượng đế phái ngay Thiên Lôi xuống trừng
phạt. Nghe tin chẳng lành, Táo Quân liền báo cho anh biết. Cường Bạo vấn kế: -
"Làm thế nào để tránh được lưỡi búa của Thiên Lôi?" Táo Quân đáp: -
"Tối nay anh đừng có đi đâu cả, Thiên Lôi xuống thế nào cũng phải đứng
trên nóc chòi. Vậy giá có một thứ nước nhờn đặt trên nóc làm Thiên Lôi trượt
ngã thì hay nhất. Lúc đó chỉ việc cho hắn ăn đòn."
Cường Bạo nghe lời,
cứ theo cách ấy để trị Thiên Lôi. Bèn lấy rau mùng tơi giã ra lấy nước rồi hòa
với dầu vừng thành một thứ nước nhờn sền sệt như mỡ. Đoạn anh dùng thứ ấy rưới
lên nóc lều, lại quét vào lá chuối gác lên mái. Xong mọi việc, anh nấp trong xó
tối ngồi đợi Thiên Lôi.
Quả nhiên đêm hôm ấy,
Thiên Lôi cùng với thần Mưa thần Gió ầm ầm lao xuống. Vừa đặt chân lên nóc lều
Cường Bạo, Thiên Lôi vô tình giẫm phải thứ nước trơn, trượt chân ngã lăn oạch
xuống đất. Thế là Cường Bạo nhảy xổ ra cầm gậy vụt lấy vụt để. Sa cơ, Thiên Lôi
bị đòn đau, cố gắng lắm mới nhỏm dậy được rồi chạy vụt về Trời. Trong khi hốt
hoảng, Thiên Lôi đánh rơi cả búa. Cường Bạo mừng lắm, nhặt lấy búa
Thiên Lôi làm vũ khí tùy thân. Từ đấy đi đâu cũng khoe với mọi người rằng đã
đánh ngã được Thiên Lôi rồi.
Về đến Thiên đình,
Thiên Lôi chẳng những đau ê ẩm cả người mà còn bị Ngọc Hoàng mắng cho
một trận nên thân. Lập tức Ngọc Hoàng ra lệnh cho vua Thủy phải trừ ngay Cường
Bạo vì hắn đã xúc phạm đến tướng nhà Trời. Vua Thủy vốn có một lũ bộ hạ rất
đông và đắc lực. Thoạt đầu Vua Thủy giao công việc ấy cho Quận Rết. Quận Rết
vâng lệnh bò đến chỗ nằm của vợ chồng chàng đánh cá, chui vào trong gối,
định đến khuya sẽ ra cắn vào cổ. Táo Quân được tin, vội báo cho Cường Bạo biết.
Anh bèn bảo vợ nấu một nồi nước sôi rồi đem chiếc gối nhúng vào, Quận Rết chết
không kịp ngáp.
Đợi mãi không thấy
Quận Rết về, Vua Thủy lại sai Quận Rắn lên. Biết hai vợ chồng Cường Bạo hay đi
đái đêm ở sau hè, Quận Rắn bèn nấp vào đống rạ gần đó. Táo Quân lại kịp thời
mách cho Cường Bạo biết. Đêm ấy hai vợ chồng hai gậy đón đánh dập đầu Quận Rắn.
Thấy cả hai bộ hạ có
đi không về, vua Thủy vô cùng tức tối, mới tìm đến Diêm Vương kể chuyện cho
nghe và nhờ báo thù.
- Hà! Hà! Việc ấy
chẳng có gì khó. Để tôi sai bộ hạ lên lôi cổ nó xuống giam dưới tầng
ngục thứ mười tám cho nó biết tay. Bác cứ yên trí.
Diêm Vương nói vậy,
lập tức sai Quận Cú lên làm phận sự.
Quận Cú lên trần
đúng vào lúc Cường Bạo còn đang đi đánh cá vắng. Đứng trên nóc lều của Cường Bạo,
Quận Cú kêu lên ba tiếng. Ngay lúc đó vợ Cường Bạo nằm trong lều thiếp đi và tắt
thở. Chừng Cường Bạo về thấy thế, vội vã đi cầu cứu Táo Quân, Táo Quân bảo:
- Anh khéo tay,
hãy làm cho tôi một cái lồng chim cho thật đẹp. Tôi sẽ có cách cứu vợ anh.
Cường Bạo đan lồng
không mấy chốc đã xong. Táo Quân xách lồng đi một mạch xuống cõi âm tìm đến nhà
Quận Cú. Thấy cái lồng Quận Cú vui vẻ:
- Kính chào
ngài Táo Quân. Ngài đi đâu mà xách cái lồng xinh thế kia. Ngài có thể vui lòng
cho tôi xin được không?
Táo Quân đáp:
- Thật chẳng
đáng là bao, ta sẵn sàng biếu ngươi. Nhưng trước hết ngươi hãy vào lồng
xem có vừa mắt không đã. Quận Cú không nghi ngờ gì cả, chui ngay vào
lồng. Lập tức Táo Quân đóng sập cửa lại, bảo:
- Ngươi bây giờ
là tù của ta. Ta chỉ cho mở cửa là ngươi đi đứt.
- Cắn cỏ lạy
ngài Táo Quân. Xin ngài sinh phúc tha cho tôi.
- Được thôi. Miễn
là ngươi cho ta biết cách ngươi làm cho người ta chết như thế nào. Cứ nói thật
đi, ta hứa sẽ thả.
- Tôi có hai
cái lưỡi: một lưỡi âm và một lưỡi dương. Hễ bao giờ tôi kêu bằng lưỡi âm thì có
người phải chết, kêu bằng lưỡi dương thì người sống lại.
- Ngươi hãy thè lưỡi
âm ra cho ta xem.
Quận Cú vừa há miệng
thè lưỡi âm thì Táo Quân bèn rút dao xẻo đứt ngay. Đoạn Táo Quân xách lồng
đi gấp lên nhà Cường Bạo, bắt Quận Cú phải kêu lên ba tiếng. Tiếng kêu vừa
dứt thì người vợ Cường Bạo tự nhiên sống lại. Táo Quân mở lồng cho Quận
Cú về.
Diêm Vương tiu nghỉu
khi thấy tướng tài của mình phái đi trở về thân tàn ma dại, bèn tâu
báo lên Ngọc Hoàng biết. Ngọc Hoàng chưa bao giờ kinh ngạc và giận giữ đến như
thế. Bèn hạ lệnh cho vua Thủy phải hợp sức với Thiên Lôi và các thần Mưa, thần
Bão mau mau dâng nước cho thật cao làm cho vợ chồng Cường Bạo chìm xuống
tận đáy biển, lôi cổ đến để trị tội. Được tin, Táo Quân lại mách cho Cường Bạo
hay. Cường Bạo hỏi kế, Táo Quân bảo:
- Vua Thủy và
thần Mưa chỉ giỏi về nghề dâng nước đổ nước; thần Bão và thần Gió chẳng qua
cũng chỉ thổi bạt đi đó đi đây. Hãy chuẩn bị làm cho cái bè thật chắc, như thế
dù cho nước dâng đến tận đâu, bão thổi bạt đi đến phương nào, cũng không làm gì
được. Nhưng nhớ phải chuẩn bị cái ăn và phải đề phòng Thiên Lôi đánh lén.
Cường Bạo một mực
tuân lời. Lúc vua Thủy bắt đầu dâng nước thì vợ chồng Cường Bạo đã ngồi trên một
bè chuối, trên bè có dựng rạp bằng lá chuối quét sẵn thứ nước trơn hôm nọ.
Ngoài ra anh còn cắm mỗi góc một lá cờ và đặt trước chỗ mình ngồi một cái trống,
một cái chiêng. Lại có mang theo một con gà. Chẳng bao lâu, nước dâng lên mênh
mông như biển cả, ngập hết làng mạc núi non; mặt khác, bão thổi đùng đùng mỗi
lúc mỗi dữ dội. Nhưng trên bè, Cường Bạo đã ung dung phất cờ giong trống chiêng.
Lại giục gà trèo lên nóc lều gáy lên từng hồi dõng dạc. Đoạn đứng dậy múa lưỡi
búa lấy được của Thiên Lôi và nói:
- Phen này ta
quyết lên phá trời một chuyến chơi! Ngọc Hoàng đang ngồi ở trên thiên đình chợt
nghe tiếng chiêng trống vang lừng và tiếng hô hét, bèn phái một thiên thần xuống
xem thử là tiếng gì. Thiên thần nghe ngóng lúc lâu rồi về báo là Cường Bạo đang
chống cự với các thần, và nhân nước lớn đang đe dọa lên phá cả thiên đình. Ngọc
Hoàng thượng đế sợ, bèn phán:
- Thôi, kíp bảo
Thủy thần lập tức rút nước ngay đi, và gọi các thần kia lập tức trở về Trời, mặc cho
nó muốn làm gì thì làm, để dịp khác sẽ hay.
Nhờ vậy, Cường Bạo lại
sống yên ổn với vợ. Anh càng yêu quý Táo Quân và không quên biện rượu thịt, thỉnh
thoảng mời Táo Quân chè chén.
Nhưng một hôm, trong
khi Cường Bạo đi thăm đồng, anh bỗng thấy từ dưới ruộng đi lên một con cua. Cua
dừng lại trước mặt anh giương mắt, giơ cả hai cái càng đòi kẹp. Cường Bạo hề hề
nói:
- Thiên Lôi, Hà
Bá, tao chẳng sợ thay, thứ mày tí hon có mấy sức mà dám hỗn láo. Nói rồi co
chân đạp một cái như trời giáng xuống mình cua; cua chết không kịp ngáp. Nhưng
Cường Bạo đâu ngờ rằng cái càng cua có mảnh nhọn xóc vào chân mình, lâu dần da
thịt thối loang ra. Vợ Cường Bạo lo lắng, hết sức tìm thầy chạy thuốc, nhưng không kịp nữa. Chẳng bao lâu Cường Bạo lăn ra chết. Đó là bộ
hạ của vua Thủy theo lệnh chủ tìm cách lên trần hại Cường Bạo bằng chước khiêu
khích.
Người ta nói do việc
Cường Bạo la hét, đánh trống chiêng, cho gà gáy, chống cự các thần và làm cho
Ngọc Hoàng phải ra lệnh lui binh, nên từ đấy về sau, Thiên Lôi rất sợ tiếng gà
gáy, còn vua Thủy thì lại sợ tiếng chiêng trống, tiếng la hét. Mỗi lần
có sấm sét người ta bắt chước tiếng gà gáy để cho Thiên Lôi không dám bén mảng,
hay khi bão lụt người ta thường gióng chiêng trống hay la hét cho Thủy thần phải
trốn chạy, hy vọng nhờ thế nước lụt có thể mau rút.
Hết.
KHẢO DỊ
Người Bắc-giang có
truyện Sự tích ông Bạo Ngược vốn là dị bản của truyện trên, nhưng ở
đây truyện đã gắn bó với đặc điểm địa lý của một vùng:
Ngày xưa, ở trung
tâm tổng Tiên-bát có một hòn đá lớn giống thực khí của nữ, người ta gọi là Thạch-tỉnh
(giếng đá). Tự nhiên một hôm đá nứt ra, xuất hiện một người đàn ông sức khỏe
tuyệt trần. Không cha, không mẹ, không thầy, không vua, ông thường làm chuyện
ngược ngạo, đặc biệt là không sợ một ai, nên thường gọi là ông Bạo Ngược.
Cũng như chuyện
trên, Bạo Ngược chỉ thân với thần Bếp. Người ta kiện ông lên đến Trời. Trời sai
thần Sét xuống đánh, nhưng mấy lần đánh đều hụt vì nhờ có thần Bếp mách nước
(các tình tiết cũng tương tự như ở chuyện Cường Bạo đại vương). Nhưng kết
thúc câu chuyện lại khác. Một hôm ông đi cày, đang cày bỗng cá cày gãy, ông bèn
đút ngón tay trỏ của mình vào thay cho cá cày để thanh toán nốt góc ruộng. Ở
thiên đình, thần Sét thấy không có dịp nào tốt hơn thế nữa, bèn nhảy xuống đánh
chết. Ngày nay, làng Hạ-lát có một khu bãi (ở tả ngạn sông Cầu) rộng độ 200 mẫu,
tương truyền đó là chỗ cư trú đồng thời là nơi hàng ngày luyện tập của ông Bạo
Ngược. Hình thế đất đai ở đây gồ ghề, đất chỗ nào cũng như bị cày xới lên không
làm sao bằng được. Nhờ có những chiến tích đó, dân làng giành được bãi đất về địa
phận mình, không để làng khác chiếm.
Người miền Nam có
truyện Sự tích cây tràm cũng là dị bản, nhưng lại có nhiều tình tiết
đặc biệt. Đại khái cũng có một anh chàng ngỗ ngược tên là Tràm, chuyên môn nhờ
ông Táo mà không nhờ vị thần nào khác. Các thần tức lắm, một hôm đem tội của
anh tâu với Ngọc Hoàng, Ngọc Hoàng sai "Thiên Lôi chuyên lột da" xuống trị tội. Ông Táo bày cho anh làm một cốt người bằng nan giống anh
như hệt, đoạn tráng bánh tráng (tức bánh cuốn) dán ra ngoài nhiều lớp, rồi chui
vào cối lật úp lại mà nấp. Thiên Lôi xuống thấy cốt nan tưởng là tội nhân, bèn
tới lột da nếm thử một miếng thấy ngon, tức thì lột được bao nhiêu chén hết bấy
nhiêu. Ăn chán, chạy về tâu với Ngọc Hoàng: "Tâu bệ hạ, nó có phép, thần lột
hết tầng da này đến tầng da khác, nó vẫn trơ trơ không việc gì".
Lần thứ hai, Ngọc Hoàng sai một Thiên Lôi khác xuống. Ông Táo bày cho anh kiếm
thật nhiều gà chọi thả khắp vườn, lại cột lên cả nóc nhà nữa. Thiên Lôi xuống,
đi đến đâu cũng bị gà của anh nhảy lên đá, nên hoảng sợ bỏ chạy. Người ta gọi
là Thiên Lôi gà đá. Lần thứ ba, Ngọc Hoàng lại sai Thiên Lôi khác.
Thiên Lôi này vốn là dân nghiện. Ông Táo bày cho anh bày đèn bàn giữa giường.
Thấy có đèn bàn, Thiên Lôi sà xuống tiêm tiêm hút hút. Hút no ngủ quên. Anh
chàng bèn từ chỗ nấp chạy ra rút lưỡi tầm sét mà giắt đầu cán chổi thay vào. Tỉnh
giấc, Thiên Lôi cầm chổi vung tít vài cái mới biết là đã mất búa, bèn hốt hoảng
chạy về. Nghe lời tâu, Ngọc Hoàng nổi giận bèn cách chức.
Cũng như truyện Cường
Bạo đại vương, lần khác Ngọc Hoàng sai Thủy thần dâng nước, đồng thời cũng
sai hai Thiên Lôi trước cùng xuống phụ lực. Ông Táo cũng bảo anh kiếm một chiếc
thuyền đặt cốt người đắp bánh tráng, xung quanh có các gà chọi, đằng mũi thuyền
đặt một trống lớn, một thanh la, hễ thấy nước dâng lên đến đâu thì nổi trống và
thanh la tới đấy. Chuyến ấy hai Thiên Lôi vốn đã sợ sẵn nên không dám động tay,
vì vậy Thủy thần chỉ mất công chẳng được tích sự gì. Thoát nạn anh mua một con
gà luộc lên đãi ông Táo. Không hiểu vì lẽ gì mà có một miếng mề là món ngon nhất
lại thiếu, còn anh thì lại tưởng ông Táo ăn. Ông Táo giận để bụng, bèn tâu với
Ngọc Hoàng cách trị Tràm. Thế là một hôm đang đi chơi, anh bỗng bị thiên thần bóp cổ chết, xác hóa thành cây tràm.
Người ta bảo rằng cây tràm có lá nghiêng nghiêng, một cạnh ngoảnh lênh trời, một
cạnh ngoảnh xuống đất, đó là dấu hiệu của sự bạo thiên nghịch địa.
Người Nghệ-an có
chuyện Người học trò không sợ Trời cũng là dị bản của các truyện
trên:
Một người học trò
thông thái từng vào Đường trong ra Đường ngoài, nổi tiếng khắp nơi, nhưng tính
thì khinh người báng thần, chẳng sợ một ai cả. Một hôm anh thuê thợ đến dựng
nhà. Ngày "phạt mộc", anh bắt thợ làm đúng vào ngày "thiên hỏa địa
hỏa với lại trùng tang". Thợ nói: - "Tôi không dám làm". Anh bảo:
- "Cứ làm, tội vạ tôi chịu". Sau việc đó Trời giận, bảo Diêm vương trị
tội anh học trò. Diêm vương sai cú xuống. Cú đến nhà anh vừa kêu mấy tiếng: -
"Cú cú", anh nói ngay: - "Kêu chi đó cú? - cổ thụ vinh hoa".
Cú bỏ đi. Diêm vương
lại sai hét ma đưa lưỡi xấu ra kêu, nhưng mới kêu được một tiếng thì anh đã nói
ngay: - "Kêu chi đó hét ma? - thám hoa tiến sĩ". Hét ma thất bại
chạy về. Lại đến lượt dủ dỉ. Anh cũng nói: - "Kêu chi đó dủ dỉ? - tham nghị
triều đình". Dủ dỉ cũng không làm gì được. Sau đó Diêm vương sai
quỷ kéo quân tới. Sẵn có tổ ong trước thềm, anh mở nắp cho ong bay ra
cắn. Quỷ bỏ chạy thục mạng. Thấy tình hình như vậy, Trời nói: - "Như thế
thì ta phải lên cao mà ở".
Truyện chàng mồ côi
của người Lào:
Thao Khăm-pha, mồ côi
nghèo khổ ở với bà, một hôm nghe lời bà, đan một cái đó để bắt cá ở suối. Hôm
sau đến xem thì không ngờ có một con cáo chui vào đó. Thấy cáo lạy lục xin tha,
hứa xin báo ơn, anh thương hại bèn thả ra. Lần thứ hai một con hổ mắc vào đó.
Vì hổ cầu xin nên lại thả. Lần thứ ba một con tê giác, lần thứ tư một con voi,
lần thứ năm một con ma Phi Nọi, và lần cuối cùng một con rắn. Chúng đều được
tha vì anh thấy chúng lạy lục và hứa báo ơn. Riêng voi tặng anh một chiếc ngà.
Từ đó mỗi lần bà cháu đi vắng, nàng tiên ở trong ngà voi hiện ra dọn dẹp nhà cửa
và nấu thức ăn rồi biến đi trước lúc họ về. Sau đó Khăm-pha bất chợt đập vỡ ngà
voi, buộc nàng tiên phải ở với mình làm vợ. Thấy nàng tiên ngà rất đẹp, một
viên quan đem việc ấy báo với vua (pha- nha). Vua buộc anh nhường vợ không
xong, bèn dùng kế. Đầu tiên bắt anh mang gà đến chọi với gà mình, nếu thua thì
phải nộp vợ. Nhờ cáo hóa thành gà có móng sắc đá cho gà vua chết. Lần thứ hai, vua bắt đấu bò, nhờ hổ hóa thành bò húc
cho bò vua lòi ruột. Lần thứ ba đấu voi, nhờ tê giác, voi vua cũng chết. Lần thứ
tư vua bắt anh thi bơi thuyền với lính của mình. Rắn hóa làm thuyền giúp anh thắng
cuộc, rồi tiếp đó họ hàng nhà rắn sai con làm sập mái lầu đè lên vua. Vua chết,
nhưng lại hóa thành ma Phi Hại. Phi Hại bảo bộ hạ hóa rắn nằm trong nồi chực cắn.
Phi Nọi báo tin này cho anh. Anh bảo vợ nấu một nồi nước sôi đổ vào. Rắn chết,
Phi Hại lại nhờ Mé Ngọt và Nốc Khậm đến cắn chết anh, nhưng chúng bị
Phi Nọi giết. Phi Hại lại nhờ Bàng (cú mèo) đến kêu lên mấy tiếng. Nàng tiên
ngà tự dưng tắt nghỉ. Phi Nọi bảo anh đừng vội chôn, để mình cứu. Đoạn đi tìm
Bàng bảo ngồi vào sọt mang hồn nàng tiên về nộp cho Phi Hại. Khi cùng ngồi vào
sọt, Phi Nọi bảo hắn thử làm cho người chết sống lại xem tài năng thế nào. Bàng
"vỗ cánh rồi giơ một chân lên, đạp cánh ra, rướn cổ rú một tiếng
dài". Nàng tiên ngà sống lại. Phi Nọi kịp thời tóm lấy cổ Bàng cắt lưỡi.
Phi Hại thất vọng mà chết.
Từ đó mọi người sống
yên. Pha-nha chết không con nối, triều đình thấy Khăm-pha tài giỏi, liền cho
voi đến rước anh lên ngôi. Anh từ chối, chỉ xin làm một người dân lương thiện
như lời Phật dạy. Nghe nói thế, các quan cũng trả áo mão về nhà. Không có vua,
dân chúng hưởng cảnh thái bình sung sướng.
Xem thêm các truyện
khác tại đây:
-----
Comments
Post a Comment